Shirley Niemi, leerkracht in Ontario

Shirley is mijn nicht, ze is leerkracht en heeft sinds kort haar vaste baan opgegeven om te werken als invalkracht en meer tijd te hebben voor andere dingen. Zoals bijvoorbeeld deze reis door Canada. Zij legt mij uit hoe het onderwijssysteem eruit ziet, wat de terminologie is en vertelt over haar eigen ervaringen, toen ze nog werkte bij Upsala Public School in Upsala, Ontario.

Tijdens de reis krijgen we het ook over het salaris en de werkdruk, ‘hot items’ binnen het onderwijs in Nederland. De werkdruk herkent Shirley wel, wat betreft het salaris komen we tot de conclusie dat leerkrachten relatief goed verdienen in Canada en goede arbeidsvoorwaarden hebben. Ik ontdek ook dat mijn nicht met haar ‘leerkrachten-pas’ 15% korting krijgt in enkele winkels.

Het leerkrachtschap heeft hier status, want een leerkracht heeft invloed op de ontwikkeling van de volgende generatie. Mensen in het onderwijs werken mee aan het versterken van een leefbare maatschappij en hebben daarom ‘aanzien’ in Canada. Ik heb gemerkt dat de mensen die ik interviewde trots zijn op hun vak en dat ook uitstralen. Het is een veel gekozen beroep, er is op dit moment zelfs meer aanbod dan vraag. Heel wat anders dan in Nederland. Misschien kunnen wij daar een les uit leren!

Ook Shirley is trots op haar vak en laat met enthousiasme zien wat haar heeft geholpen om kinderen te helpen met hun ontwikkeling.

Ze had op haar school ook de gelegenheid om veel aanschouwelijk materiaal te gebruiken, haar trots zijn de keuken met het zelfgemaakte receptenboek en de schooltuin. De vrijheid die het werken met het curriculum geeft was voor haar en haar leerlingen een uitkomst, zij konden in hun situatie en met hun behoeften de werkwijze kiezen die daar het beste bij paste om de doelen te bereiken.
Shirley benadrukt in mijn gesprek met haar dat iedereen gewend is aan de verschillen tussen kinderen en de verschillende dingen die daarvoor nodig zijn.

Mede dankzij Shirley is dit blog ontstaan. We hebben samen bijna 6000 km gereden, 4 provincies bezocht en alle interviews georganiseerd, voorbereid en besproken. Ook mijn andere familieleden hebben geholpen door de contacten te leggen. Tijdens de familiebezoeken was het onderwijs altijd één van de gespreksonderwerpen. Veel informatie kreeg ik dus ook uit die informele gesprekken. Niet alles is in het blog terechtgekomen, hoewel ze ook zeer interessant zijn. Ik kan ze gelukkig kwijt in de gastcolleges die ik geef.
Ik dank Shirley en al mijn andere familieleden hartelijk voor de fantastische medewerking en betrokkenheid bij mijn onderzoek naar het onderwijs in Canada.

‘Algonquin Avenue Public School’ in Thunder Bay, Ontario

Tod Miller is de directeur van de Algonquin Avenue Public School in Thunder Bay. Hij heeft mij uitgenodigd om de ‘multi needs classroom’ te bekijken, die deze school bijzonder maakt. Daar ben ik natuurlijk heel nieuwsgierig naar, dus ik heb de uitnodiging aangenomen.

Eerst vertelt Tod iets over de school. Zij werken van uit de visie dat elke kind belangrijk is. De slogan van de school zie je op deze foto.

Afbeeldingen van de Gladiator vind je overal terug in de school.

De school heeft 310 kinderen, 70% van hen is ‘First Nation’. Dat is een hoog percentage en dat zie je terug in de school. Tod vertelt ons ook dat de aanduiding ‘First Nation’ al weer achterhaald is. Men gebruikt liever ‘indigenist’ of ‘aboriginal’. Daar vallen alle groepen oorspronkelijke bewoners onder. Er waren namelijk in het verleden ruim 33 verschillende stammen.
Je ziet de invloed van de vele ‘indigenists’ ook terug in de klassen zoals bijvoorbeeld de teksten in de taal van de oorspronkelijke bewoners; het ‘Ojibwe’. Kinderen kunnen in ‘grade’ 4 die taal of de Franse taal kiezen. Ojibwe heeft 2 soorten schrift, die allebei worden onderwezen.

In ‘grade’ 7 en 8 wordt veel aandacht besteed aan de geschiedenis van de oorspronkelijke bewoners. Dat gebeurt op alle scholen in Canada. Elke week, op sommige scholen elke dag, wordt een moment stilte gevraagd via de luidsprekers met het bericht dat de school is gebouwd op het land van de oorspronkelijke bewoners. Daarna wordt het volkslied gezongen. Op Algonquin gebeurt dat elke dag, steeds in een andere taal; Frans, Engels of het Ojibwe. Dit moment wordt ook gebruikt om even na te denken over de dag. Toen het volkslied werd gezongen stond ik in de gang, daar stond ook werkelijk iedereen stil!

In de kelder is een grote lunchruimte, op deze school nemen de kinderen zelf hun lunch mee, er is wel melk en fruit voor wie dat wil. In deze ruimte is ook gelegenheid om ’s ochtends te eten, er zijn veel kinderen die zonder ontbijt op school komen. Brood en beleg worden gedoneerd door bedrijven of de kerk. Zij doneren vaak ook eten voor het weekend voor kinderen die onder de armoedegrens leven, op deze school gaat het om 40% van de kinderen!

En dan gaan we naar de ‘special needs’ klas. Ook hier weer een afbeelding van de Gladiator. Het klaslokaal is een ruimte ter grootte van 3 lokalen met enkele kleinere ruimtes waar kinderen apart kunnen werken afhankelijk van hun behoeften.

Zo is er een zwart geschilderde ruimte die zo min mogelijk afleiding biedt en een snoozle ruimte om te relaxen.

Hier kunnen ze kijken naar kleuren en beweging. Er staat ook een slaapstoel met zachte bekleding en een soort opblaasbare boot, waarin je helemaal omhuld wordt als je er in ligt. Het mooiste vind ik de blazer, die heel zacht warme lucht op je huid blaast als je de knop in drukt. In deze kamer kan elk kind iets vinden dat hem of haar rustig maakt.

De leerkracht van deze klas is Ellen Kalbus. Zij heeft 7 kinderen, 6 assistenten en 3 verpleegkundigen in haar groep. Het zijn dan ook kinderen met ernstige beperkingen, lichamelijk en geestelijk. Enkelen zitten in stoelen die veel ruimte innemen, daarom is de grootte van het lokaal en de inrichting belangrijk. Op de foto zie je een ‘stoel’ waarin kinderen rechtop kunnen staan, ze worden dan wel van alle kanten ondersteund door gordels en kussens. Er zijn nog meer soorten stoelen en materialen die gebruikt kunnen worden afgestemd op de behoeften van de kinderen.

Als ik er ben krijgen ze muziekles, ze zitten in een kring met hun begeleider naast hen, die helpt om mee te doen met de les. De kinderen genieten van het zingen en spelen met de instrumenten.
Ik hoef waarschijnlijk niet uit te leggen dat alle kinderen hun eigen programma hebben.

Deze ‘special needs classroom’ wordt betaald door het schoolbestuur (Lakehead Public Schoolboard). Men ziet deze klas als ‘inclusive education’, omdat de kinderen meedoen aan activiteiten van de school, mét de andere kinderen. Een mooi initiatief is dat kinderen van de school in de ‘special needs classroom’ komen om te spelen of samen opdrachten te maken, ze noemen dat de ‘circle of friends’. Ik vond een mooi voorbeeld op You Tube. Het is niet op de Alqonquin Avenue Public School gemaakt.

Ik zie hun slogan terug in de school, alle kinderen horen erbij, het maakt niet uit hoe je er uit ziet en of je arm of rijk bent. Dank je wel Tod en succes met je mooie school!